Friday, October 03, 2025
24 Punjabi News World
Mobile No: + 31 6 39 55 2600
Email id: hssandhu8@gmail.com

Article

             ਮਾਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ   --ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਉਲਟਾਉਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਰਸਤੇ

September 26, 2025 09:37 PM

 

 
ਇਨਸਾਨੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹਿੰਗੀ ਕੀਮਤ ਚੁੱਕਾਈ ਹੈ। 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਮੰਜ਼ਰ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ, ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਦੀ ਕੱਟਾਈ, ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ, ਮੌਸਮੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਵੱਧਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਸਿਰਫ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਗੋਂ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ, ਜਨਤਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਬਾਇਓਡਾਈਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। "ਮਾਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ" ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਉਹ ਸਹਿਮਤੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਤੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
 
                  ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ
 
ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ (GHGs) ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ (CO₂), ਮੀਥੇਨ (CH₄) ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰਸ ਆਕਸਾਈਡ (N₂O) ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇੰਟਰਗਵਰਨਮੈਂਟਲ ਪੈਨਲ ਆਨ ਕਲਾਈਮੇਟ ਚੇਂਜ (IPCC) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ ਪਹਿਲੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੱਧਰਾਂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1.2°C ਵੱਧ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇਹ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 1.5°C ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਪਮਾਨ ਵਾਧਾ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੜ੍ਹ,ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫ਼ਾਨ, ਜੰਗਲਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਗਾਂ ਅਤੇ ਸੋਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਵਿਘਟਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
 
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਵਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੀਮਤੀ ਮਨੁੱਖੀ ਜਿੰਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਵਿਗੜਨ ਅਤੇ ਐਂਟੀਮਾਇਕ੍ਰੋਬੀਅਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਗਹਿਰੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੇਹਿਸਾਬ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
 
ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨੂੰ ਉਲਟਣ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਬਦਲਾਅ 
 
1. ਈਧਨ ਦਾ ਡੀਕਾਰਬੋਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ
 
ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਪਾਅ ਫੌਸਿਲ ਬਾਲਣ ਤੋਂ ਨਵਿਆਉਣ ਯੋਗ ਬਾਲਣ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੂਰਜੀ, ਹਵਾ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਪਾਵਰ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ। ਖੋਜ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ CO₂ ਉਤਸਰਜਨ ਨੂੰ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਦਰ 70–80% ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ, ਪਰਮਾਣੂ ਬਾਲਣ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਵਾਦਿਤ ਹੈ, ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਕਾਰਬਨ ਪਾਵਰ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੁਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
 
2. ਕਾਰਬਨ ਕੈਪਚਰ ਅਤੇ ਸੇਕਵੇਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ (CCS)
 
ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ CO₂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਈਸਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਕੈਪਚਰ, ਉਪਯੋਗ ਅਤੇ ਸਟੋਰੇਜ (CCUS) ਪਲਾਂਟ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ CO₂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸੰਭਾਲਣਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਸੇਕਵੇਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਣਨੀਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਣਜੋੜ, ਦੁਬਾਰਾ ਵਣਜੋੜ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਕਾਰਬਨ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨਾ, ਤਕਨੀਕੀ ਉੱਨਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਕ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
 
3. ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ
 
ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤੀ ਲਗਭਗ 25% ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ GHG ਦੇ ਉਤਸਰਜਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੋਂ ਮੀਥੇਨ ਅਤੇ ਖਾਦਾਂ ਤੋਂ ਨਾਈਟ੍ਰਸ ਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਕਾਰਨ। ਨਵੀਨੀਕਰਨਯੋਗ ਖੇਤੀ, ਪੌਦਿਆਂ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਆਹਾਰ, ਵਰਟੀਕਲ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤਨ ਖੇਤੀ ਵੱਲ ਜਾਣ ਨਾਲ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਉਤਸਰਜਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
 
4. ਸਰਕੁਲਰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਮਾਡਲ
 
“ਲੈਣ-ਬਣਾਉਣ-ਫੈਂਕਣ” ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਥਾਂ ਸਰਕੁਲਰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ - ਜਿੱਥੇ ਬਰਬਾਦੀ ਘੱਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ - ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਉਤਸਰਜਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਬਾਇਓਡਿਗ੍ਰੇਡੇਬਲ ਪੈਕਜਿੰਗ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਰੀਸਾਇਕਲਿੰਗ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗ੍ਰਹਿਣਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
 
5. ਸ਼ਹਿਰੀ ਬਦਲਾਵ
 
ਸਮਾਰਟ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਵਲ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਅਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਕੂੜਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਬਨ ਫੁੱਟਪ੍ਰਿੰਟ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਹਰੀਆਂ ਛੱਤਾਂ, ਵਰਟੀਕਲ ਬਾਗਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜੰਗਲਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
 
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਖਿਲਾਫ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਹਿਯੋਗ
 
ਤਤਕਾਲਤਾ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸਬੂਤ
 
ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਧਿਐਨ:  
ਨਾਸਾ NASA ਦੇ ਅਰਥ ਓਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਐਸ ਏ ESA ਦੇ ਸੈਟਲਾਈਟਾਂ ਨੇ ਵੱਧਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਤਾਪਮਾਨ, ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਦਾ ਪਿਘਲਣਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਬੇਬਾਕ ਡਾਟਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
 
ਸਿਹਤ ਖੋਜਾਂ:  
ਦਾ ਲੈਂਸਟ ਕਮਿਸ਼ਨ The Lancet Commission (2022) ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮੀ ਬਦਲਾਅ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਿਹਤ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
 
ਇਕੋਸਿਸਟਮ ਅਧਿਐਨ:  
ਮਰੀਨ ਬਾਇਓਲਾਜਿਸਟਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰਲ ਰੀਫ, ਜੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਾਇਓਡਾਈਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, 2050 ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢਹਿ ਜਾਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤਾਪਮਾਨ ਵੱਧਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
 
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਲੋੜ
 
ਮੌਸਮ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਉਤਸਰਜਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਫਲ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਲਈ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਰਿਸ ਸਮਝੌਤਾ (2015) ਜਿਸ ਨੇ ਕਾਰਬਨ ਨਿਊਟ੍ਰਾਲਿਟੀ ਲਈ ਟੀਚੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੇ, ਅਤੇ ਮੋਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ (1987) ਜਿਸ ਨੇ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
 
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਟਰਗਵਰਨਮੈਂਟਲ ਸਾਇੰਸ-ਪਾਲਿਸੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਆਨ ਬਾਇਓਡਾਈਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਇਕੋਸਿਸਟਮ ਸੇਵਾਵਾਂ (IPBES), ਸਮੂਹਿਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉਭਰ ਰਹੀਆਂ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝਾਂ—ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਵੀਨੀਕਰਨਯੋਗ ਊਰਜਾ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ—ਇੱਕਸਾਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
 
ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ
 
ਮਾਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਨੈਤਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਹੈ। ਆਦਿਵਾਸੀ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਇਕਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਇਸ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ, ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਣੀ, ਉਪਜਾਊ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਰਤਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
 
ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨੂੰ ਉਲਟਣਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਸਾਫ਼ ਊਰਜਾ ਦੇ ਬਦਲਾਅ, ਟਿਕਾਉ ਖਾਦ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਸਰਕੁਲਰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਸਹਿਯੋਗ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਬੱਧ ਬਦਲਾਵਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਨੇ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦਾ ਨਿਦਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਹੱਲ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮਾਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਸਮੁਦਾਇ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ, ਦਇਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਹੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਿਕਾਉ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
 
ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ  
ਵਿਗਿਆਨ ਅਧਿਆਪਕ 
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ  
ਪੰਜਾਬ।

Have something to say? Post your comment