ਹਿੰਦੀ ਕਹਾਣੀ - ਖੜਖੜਾਉਂਦੇ ਪੱਤੇ

ਹਿੰਦੀ ਕਹਾਣੀ 

 

                        ਖੜਖੜਾਉਂਦੇ ਪੱਤੇ

                   

 

 

        ਉਹ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਵੇਰ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਧੁੱਪ ਸੇਕਣ ਬਾਹਰ ਲਾਅਨ ਵਿਚ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਡੇਵਿਡ ਨੇ ਲਾਅਨ ਵਿਚ ਬੈਂਤ ਦੀਆਂ ਕੁਰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰ ਟੇਬਲ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਕਈ ਨੌਕਰ ਬਦਲ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਨੌਕਰ ਦਾ ਨਾਮ ਚਾਹੇ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਇਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਉਹਦਾ ਨਾਂ ਡੇਵਿਡ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਘਰ 'ਚ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਜੋ ਲੋਕ ਫੋਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੋਨ ਡੇਵਿਡ ਨਾਂ ਦਾ ਆਦਮੀ ਹੀ ਚੁਕਦਾ ਸੀ। ਇਸਲਈ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਕਈ ਮਿੱਤਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਵੀ ਸਨ- 'ਯਾਰ, ਡੇਵਿਡ ਤੇਰਾ ਬੜਾ ਪੁਰਾਣਾ ਸੇਵਕ ਹੈ।' ਨੀਲਕਾਂਤ ਸਿਰਫ਼ ਮੁਸਕਰਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। 

      ਨੀਲਕਾਂਤ ਧੁੱਪ ਲਈ ਲਾਅਨ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੱਜ ਧੁੱਪ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰਲਾ ਗੇਟ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਉਹਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਈ ਬੈਂਤ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਬੈਠਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਬਹਿ ਗਿਆ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਉਹਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ-

        "ਫੁਰਮਾਓ!"

        "ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਜੀ ਹੋ?"

        "ਜੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਹੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਹਾਂ।"

        "ਇਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਕਹਾਣੀ ਹੇਠਾਂ ਛਪਿਆ ਤੁਹਾਡਾ ਪਤਾ ਵੇਖਿਆ।" 

        ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਪਾਠਕ ਹੈ ਜੋ ਉਹਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਉਹਦਾ ਫੈਨ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਘਰ ਮਿਲਣ ਆ ਗਿਆ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਡੇਵਿਡ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਚਾਹ ਦਾ ਆਰਡਰ ਕੀਤਾ। ਚਾਹ ਆਉਣ ਤੱਕ ਇਹ ਸਾਫ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਆਦਮੀ ਉਹਦਾ ਕੋਈ ਫੈਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਤਾਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੀ ਬੀਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਕੁਝ ਪੰਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ।

       "ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਲੱਗੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਹਾਣੀ?" ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ।

      "ਜੀ, ਕਹਾਣੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਅਜੇ ਪੜ੍ਹੀ ਨਹੀਂ।"

      "ਫੇਰ?"

      "ਦਰਅਸਲ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਅਭੈ ਬੈਨਰਜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇੰਡੀਅਨ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਮੈਨੇਜਰ ਹਾਂ।"

     "ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਕੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?"

     "ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਵੀਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਲਾਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਉਹਨੂੰ ਆਪਰੇਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ।"

     "ਓਹ!" ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿਕਲਿਆ। ਅਚਾਨਕ ਸਰਦ ਹਵਾ ਦਾ ਇੱਕ ਝੋਂਕਾ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਝੁਣਝੁਣੀ ਜਿਹੀ ਦੌੜ ਗਈ।

     ਉਸ ਆਦਮੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਵਕਤ ਦੀਆਂ ਤਹਿਆਂ ਨੂੰ ਲੰਘਦਿਆਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੀਂਦ 'ਚੋਂ ਜਾਗਿਆ। ਵੀਹ ਸਾਲ ਪਿੱਛੋਂ ਜਿਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਹੋਣ। ਉਹ ਆਦਮੀ ਬੋਲੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ- "ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਪਤਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਬਦਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਹਾਡਾ ਨਵਾਂ ਪਤਾ ਕਿਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਅਚਾਨਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਪਤਾ ਵੇਖਿਆ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਵੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਇਸ ਲਈ ਆ ਗਿਆ।"  

       ਅਚਾਨਕ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੋਈ। ਉਹਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਨੀਲਕਾਂਤ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੋਣਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਹੀ ਉਹ ਨੀਲਕਾਂਤ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤਲਾਸ਼ ਸੀ।"

     "ਬਸ, ਐਵੇਂ ਹੀ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਤੀਰ ਮਾਰ ਲਿਆ।"

     "ਤੀਰ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਹੀ ਥਾਂ ਲੱਗ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ?"

     "ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਤੁਸੀਂ ਲਾਕਰ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾ ਦਿਓ।"

    "ਠੀਕ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋ, ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾ ਦੇਵਾਂਗਾ।" 

    "ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਲਾਕਰ ਦੀ ਚਾਬੀ ਤਾਂ ਹੋਵੇਗੀ?"

    "ਚਾਬੀ? ਹੁਣ ਚਾਬੀ ਕਿੱਥੇ?"

    ਨੀਲਕਾਂਤ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ, 'ਕਾਸ਼! ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਚਾਬੀ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੀਤੇ ਹੋਏ ਵਕਤ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ!'

    "ਤਾਂ ਫਿਰ ਲਾਕਰ ਦਾ ਤਾਲਾ ਤੋੜਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਹਦੇ ਪੈਸੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ।"

    "ਠੀਕ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਦੇ ਦੇਵਾਂਗਾ।"

    "ਜਦੋਂ ਲਾਕਰ ਤੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ।"

    "ਲਾਕਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਖਾਲੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ, ਤੋੜ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮੇਰਾ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿਣਾ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਲਿਖ ਕੇ ਦੇ ਦੇਵਾਂਗਾ।"

    "ਨਹੀਂ, ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੋਣਾ ਹੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।"

    ਨੀਲਕਾਂਤ ਸੋਚਣ ਲੱਗਿਆ- ਬੈਂਕ ਦੇ ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ-ਕੀ ਰੱਖਦੇ ਨੇ। ਜ਼ੇਵਰਾਤ ਰੱਖਦੇ ਨੇ, ਨੋਟਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਵੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੀ? ਕੁਝ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ। ਸਨ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਸੁਪਨੇ। ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵੀ ਸੁਣਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਤਾਂ ਆਉਂਦੀ ਵੀ ਕਿਵੇਂ! ਉਹ ਤਾਂ ਲਾਕਰ ਦੀ ਹਨੇਰੀ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਲਾਕਰ ਟੁੱਟੇਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਵੀਹ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੇਗਾ। ਇਹਦੇ ਲਈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਮੈਨੇਜਰ ਦੇ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚੈੱਕ ਕੱਟ ਕੇ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ- "ਠੀਕ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਦੱਸ ਦੇਣਾ ਕਿ ਕਦੋਂ ਤੋੜੋਗੇ ਲਾਕਰ। ਮੈਂ ਆ ਜਾਵਾਂਗਾ।"

     ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਆਦਮੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਪਰ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਜਿਹਾ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਗਿਆ। ਜੋ ਤੂਫ਼ਾਨ ਕਦੋਂ ਦਾ ਗੁਜ਼ਰ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੀਲਕਾਂਤ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੱਥੇ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਆਇਆ ਸੀ, ਉਹਨੂੰ ਉਹ ਘਰ ਦੇ ਲਾਅਨ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਉਹ ਬੀਤਿਆ ਸੁਪਨਾ ਹੁਣ ਫਿਰ ਤੋਂ ਲਾਅਨ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿਚ ਸਰਸਰਾਹਟ ਕਰਦਾ ਇਧਰੋਂ ਉਧਰ ਦੌੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੀਹ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਰਾਮਗੜ੍ਹ ਬੰਨ੍ਹ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਪਾਣੀ ਵਹਿ ਗਿਆ।

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ ਛੁੱਟੀ ਸੀ। ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਉਹ ਬੇਚੈਨ ਜਿਹਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ। ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਡੇਵਿਡ ਨੇ ਖਾਣਾ ਲਾਇਆ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਇਕ ਅਧੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਬੈਠਾ, ਪਰ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਦੇ ਹੀ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਪੰਨਿਆਂ ਤੇ ਤੈਰਨ ਲੱਗਦੀ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਤੋਂ ਹਿਸਾਬ ਮੰਗਦੇ ਹੋਏ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਹਿਸਾਬ ਦੇ ਪੰਨੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਧੋਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ, ਉਸ ਹਿਸਾਬ ਦੀ ਮੰਗ ਉਹ ਹੁਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।

****

      ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਅੰਜਲੀ ਦੇ ਮਿਲਣ ਦੀਆਂ ਦੋ ਥਾਂ ਲਗਪਗ ਪੱਕੀਆਂ ਸਨ- ਇਕ ਤਾਂ ਸੈਂਟਰਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਪੋਰਟਸ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਿੱਪਲ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਸੰਘਣੇ ਰੁੱਖ ਦੀ ਛਾਂ। ਅਕਸਰ ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਅੰਜਲੀ ਸੁਪਨੇ ਬੁਣਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਹ ਇਸੇ ਦਰਖਤ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਸਾਹਮਣੇ ਤੋਂ ਅੰਜਲੀ ਆਉਂਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਹਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਫੁੱਲ ਸਨ। ਉਹ ਫੁੱਲ ਵੇਖ ਕੇ ਤ੍ਰਭਕਿਆ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਨੇੜੇ ਆ ਕੇ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਗੁੱਛਾ ਫੜਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ- "ਹੈਪੀ ਬਰਥਡੇਅ।" ਨੀਲਕਾਂਤ ਮੂੰਹੋਂ ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਿਕਲਿਆ- "ਮੈਂ ਤਾਂ ਭੁੱਲ ਹੀ ਗਿਆ ਸੀ।"

     "ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਵੀ ਜਨਮਦਿਨ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ!"

     "ਮੈਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਅੱਜ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।" ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਭਰ ਆਏ।

     ਅੰਜਲੀ ਹੱਸ ਪਈ- "ਇਉਂ ਕਿਉਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ? ਚਲੋ, ਅੱਜ ਤੁਹਾਡਾ ਜਨਮਦਿਨ ਮਨਾਵਾਂਗੇ।" 

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਕੁਝ ਚੁੱਪ ਬੈਠਾ ਰਿਹਾ। ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਉਹਦਾ ਧਿਆਨ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇ ਗਿਆ। ਗੁੱਛੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਗੁਲਾਬ ਸਨ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਇਹ ਚਾਰ ਗੁਲਾਬ ਹੀ ਕਿਉਂ? ਘੱਟ ਵੱਧ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ?"  

     ਉਹ ਖਿੜਖਿੜਾ ਕੇ ਹੱਸੀ ਅਤੇ ਬੋਲੀ- "ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਚਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਪਸੰਦ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਚਾਰ ਹੀ ਗੁਲਾਬ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ।"

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ, ਚਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਵੇਂ ਉਹਦੇ ਨਾਲ ਆ ਕੇ ਚਿਪਕ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸਨੇ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਫੋਨ ਤੇ ਜਦੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਘੰਟੀ ਵੱਜ ਕੇ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲਵੀਂ ਕਿ ਮੇਰਾ ਫ਼ੋਨ ਹੈ। ਚਾਰ ਘੰਟੀਆਂ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹ ਫੋਨ ਦੇ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੁਬਾਰਾ ਫੋਨ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਗੱਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਉਹ ਸਿੱਕੇ ਵਾਲੇ ਪਬਲਿਕ ਬੂਥ ਤੋਂ ਫੋਨ ਕਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਜ਼ਮਾਨਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮੋਬਾਇਲ ਫ਼ੋਨ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ।

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਚਾਰ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੁੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹਨੇ ਸ਼ਾਇਰਾਨਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ- "ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਥ, ਸਾਥ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ!" ਉਹ ਮੁਸਕੁਰਾਈ। ਫਿਰ ਖਿੜਖਿੜਾਈ। ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਬੋਲੀ- "ਚਲੋ, ਅੱਜ ਆਊਟਿੰਗ ਤੇ ਚਲਦੇ ਹਾਂ!"

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ- "ਆਊਟਿੰਗ ਤੇ? ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਾਂਗੇ? ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ?"

     ਉਹ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ਼ ਹੱਸੀ- "ਓ ਯਾਰ, ਆਊਟਿੰਗ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ!"

     "ਤਾਂ ਫਿਰ, ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਸਾਈਕਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ!"

     "ਮੇਰੀ ਹੁਣ ਕਲਾਸ ਹੈ। ਮੈਂ ਅਟੈਂਡ ਕਰ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹਾਂ। ਫਿਰ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ।"

     "ਠੀਕ ਹੈ।" ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ।

      ਅਤੇ ਉਹ ਚਲੀ ਗਈ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਐਮ ਏ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਜਲੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਐਮ ਏ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਫਾਈਨਲ ਈਅਰ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਅੰਜਲੀ ਚਲੀ ਗਈ, ਤਾਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਬੋ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਤੈਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਦੂਰ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹਵਾਵਾਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਉਡਾ ਕੇ ਉਹਦੇ ਪਿੰਡ ਲੈ ਗਈਆਂ, ਜਿੱਥੇ ਉਹਦੀ ਮਾਂ ਗਾਵਾਂ-ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੋਹਾ ਤੱਕ ਸੰਭਾਲਦੀ ਸੀ। ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਪੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਿਆ, ਜੋ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਖੇਤੀ ਘੱਟ ਸੀ। ਘਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨੀਲਕਾਂਤ ਤੇ ਟਿਕੀ ਸੀ ਕਿ ਪੜ੍ਹ-ਲਿਖ ਕੇ ਉਹ ਕੁਝ ਬਣ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੇ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ- 'ਕਿੱਥੇ ਗੋਹਾ, ਪਾਥੀਆਂ, ਗਾਂ, ਮੱਝ, ਖੇਤ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਅੰਜਲੀ ਵਰਗਾ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਫੁੱਲ! ਕੀ ਇਹ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਫੁੱਲ ਉਥੇ ਖਿੜ ਸਕੇਗਾ?' ਫਿਰ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦਿੰਦਾ- 'ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਹੁਣ ਪਿੰਡ ਜਾਵਾਂਗਾ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕੁਟੀਆ ਬਣਾਵਾਂਗਾ। ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਬਗੀਚਾ ਸਜਾਵਾਂਗਾ।' ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਖਿਆਲਾਂ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਰੁੱਖ ਦੀ ਠੰਢੀ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਦੋਂ ਉਹਦੀ ਅੱਖ ਲੱਗ ਗਈ। ਉਹ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੁੱਖ ਹੇਠਾਂ ਘਾਹ ਤੇ ਸੌਂ ਗਿਆ। ਪਿੱਛੋਂ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਆ ਕੇ ਉਹਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। ਅੰਜਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਹੋਰ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਉਹਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਈ- "ਇਹ ਮੇਰਾ ਕਲਾਸਮੇਟ ਹੈ- ਰੂਪੇਸ਼। ਆਪਾਂ ਰੂਪੇਸ਼ ਦੀ ਕਾਰ 'ਤੇ ਰਾਮਗਡ਼੍ਹ ਬੰਨ੍ਹ ਤੱਕ ਚੱਲਾਂਗੇ ਅਤੇ ਓਥੇ ਜਨਮਦਿਨ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਟ ਕਰਾਂਗੇ।"

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ- "ਬਈ, ਇੰਨਾਂ ਸਭ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ? ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਕੈਂਪਸ ਵੇਖੋ, ਕਿੰਨਾ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਕਿਤੇ ਕਿਸੇ ਰੁੱਖ ਹੇਠਾਂ ਬਹਿ ਕੇ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਟ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਖਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹਾਂ।"  

    "ਬਈ, ਨਹੀਂ ਯਾਰ ਨੀਲ!" ਅੰਜਲੀ ਬੋਲੀ- "ਤੂੰ ਬਸ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾ। ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।" 

    ਨੀਲਕਾਂਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਚੱਲ ਪਿਆ। ਨੇੜੇ ਹੀ ਰੂਪੇਸ਼ ਦੀ ਫੀਏਟ ਕਾਰ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਤਿੰਨੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਚੱਲ ਪਏ। ਕਾਰ ਦੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਦੀ ਖਿੜਕੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਈ। ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਗੱਡੀ ਰੋਕ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੰਦ ਕੀਤਾ। ਅੰਜਲੀ ਮੂਹਰੇ ਡਰਾਈਵਰ ਸੀਟ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਪਿੱਛੇ। ਰੂਪੇਸ਼ ਕਾਰ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰਾਹ ਵਿਚ ਬਜ਼ਾਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਕਾਰ ਰੋਕੀ। ਅੰਜਲੀ ਕਾਰ ਤੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਗਈ। ਵਾਪਸ ਆਈ ਤਾਂ ਉਹਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਕੇਕ ਸੀ। ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕ ਸੀ। 

     ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਅੰਜਲੀ ਦੋਵੇਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਮਿਲਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਅਣਜਾਣ ਲੜਕਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਸੰਕੋਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਅੰਜਲੀ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਾਂਗ ਖਿੜਖਿੜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਰਾਹ ਵਿਚ ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਾਰ ਰੋਕੀ। ਇਸ ਵਾਰੀ ਉਹ ਗੱਤੇ ਦੇ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਬੀਅਰ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ, ਜੋ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਸੀਟ ਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਉਸ ਨੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵੱਲ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਖਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਪੈਕੇਟ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਨੇਡ਼ੇ ਦੀ ਸੀਟ ਤੇ ਰੱਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਬੋਲਿਆ- "ਲਓ ਨੀਲਕਾਂਤ ਜੀ, ਹੋ ਗਈ ਤੁਹਾਡੇ ਜਸ਼ਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ।"

    "ਓਹ!" ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਿਕਲਿਆ।

     ਕਾਰ ਫਿਰ ਸੜਕ ਤੇ ਦੌੜ ਪਈ। ਅੱਗੇ ਬੈਠੀ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਜੀਨਜ਼ ਨਾਲ ਲਾਲ ਗੂੜ੍ਹੇ ਰੰਗ ਦਾ ਟੌਪ ਪਹਿਨਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਉਹਦੇ ਕਾਲੇ ਵਾਲ ਉੱਡ ਕੇ ਪਿੱਛੇ ਆਉਂਦੇ ਤਾਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਲੀਆਂ ਘਟਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁੰਮ ਲਵੇ!

     ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਵੀ ਨੀਲੀ ਸ਼ਰਟ ਨਾਲ ਜੀਨਜ਼ ਪਹਿਨੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਤਾਂ ਪੈਂਟ ਸ਼ਰਟ ਵਿਚ ਹੀ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਇਕ ਕਵਿਤਾ ਜੋੜਨ ਲੱਗਿਆ: 

ਤਿੰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਾਰ ਵਿੱਚ 

ਦੋ ਜੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੈਂਟ 

ਲਾਲ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਜਦੋਂ-ਜਦੋਂ 

ਢਕ ਲੈਂਦੀਆਂ ਸਨ ਕਾਲੀਆਂ ਘਟਾਵਾਂ

ਮੈਂ ਦੌੜ ਰਿਹਾ ਸਾਂ

ਬੱਦਲਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨ 

ਘਟਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁੰਮਣ!

      ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰ ਰਾਮਗਡ਼੍ਹ ਪੁਲ਼ ਤੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਰਾਮਗਡ਼੍ਹ ਬੰਨ੍ਹ ਵਿਚ ਦੂਰ ਤਕ ਪਾਣੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਪਹਾੜ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਝੀਲ ਵਿਚ ਲਹਿਰਾਉਂਦਾ ਨੀਲਾ ਪਾਣੀ ਦਿਲਕਸ਼ ਨਜ਼ਾਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰੂਪੇਸ਼ ਕਾਰ ਦੀ ਡਿੱਗੀ 'ਚੋਂ ਇਕ ਦਰੀ ਕੱਢ ਕੇ ਲਿਆਇਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਵਿਛਾ ਕੇ ਸਾਰੇ ਪੁਲ 'ਤੇ ਬਹਿ ਗਏ। ਬੀਅਰ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ- "ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਪੀਵਾਂਗਾ।"

     "ਕਿਉਂ?" ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ। "ਤੂੰ ਪੀਂਦਾ ਤਾਂ ਹੈਂ।"

     "ਹਾਂ, ਪਰ ਅੱਜ ਮਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।"

     "ਮਨ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਪੀ ਲੈ। ਰੂਪੇਸ਼ ਤੇਰਾ ਸਾਥ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਆਂ।" 

      ਕੇਕ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਅੰਜਲੀ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਤਾੜੀਆਂ ਵਜਾ ਕੇ 'ਹੈਪੀ ਬਰਥਡੇ ਟੂ ਯੂ' ਦਾ ਗੀਤ ਗਾਇਆ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ, ਇਹ ਸਭ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਬਨਾਉਟੀ ਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੀਆਂ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ, ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਕੇਕ ਮਲ਼ ਦਿੱਤਾ। ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਾ ਆਇਆ। ਉਹਨੇ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਖਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੇਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਵੀ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਹੋਵੇ। ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਵੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਕੇਕ ਖੁਆਇਆ।

      ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ 'ਚੀਅਰਜ਼' ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬੀਅਰ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕ ਨੂੰ ਹੀ ਟਕਰਾ ਕੇ ਚੀਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ। ਗੱਪਸ਼ੱਪ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।

****

      ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤਕ ਨਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਛਲਕ ਪਏ ਅਤੇ ਉਹਨੇ ਰੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅੰਜਲੀ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਤ੍ਰਭਕ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਇਹ ਅਚਾਨਕ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ?" ਸ਼ਾਮ ਢਲ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਲ ਤੇ ਸੰਨਾਟੇ ਵਿੱਚ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦਾ ਰੋਣਾ ਗੂੰਜ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਹਿਜ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਉਹਨੂੰ ਕਾਫੀ ਵਕਤ ਲੱਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹਨੇ ਕਿਹਾ- "ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਕਦੇ ਪੈਦਾ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸਾਂ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਉਂ ਹੀ ਅਸਮਾਨ ਤੋਂ ਟਪਕ ਪਿਆ ਸਾਂ।"

      ਮਾਹੌਲ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗ਼ਮਗੀਨ ਜਿਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੂਪੇਸ਼ ਸਮਾਨ ਸਮੇਟ ਕੇ ਕਾਰ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਲੱਗਿਆ।

      ਜਦੋਂ ਮੁੜਨ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਕਾਫੀ ਹਨੇਰਾ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠਾ ਨੀਲਕਾਂਤ ਲੜਖੜਾਉਂਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਗਾ ਰਿਹਾ ਸੀ- "ਨਾਇਕ ਨਹੀਂ, ਖਲਨਾਇਕ ਹੂੰ ਮੈਂ...।" ਅੱਗੇ ਬੈਠੀ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ- "ਨੀਲ, ਕੀ ਹੋਇਆ?"

     "ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਐਵੇਂ ਹੀ ਗੁਣਗੁਣਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਉਹਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਅਜੇ ਵੀ ਲੜਖੜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੋਲਿਆ- "ਮੈਂ ਤਾਂ ਨਾਇਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਖਲਨਾਇਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ ਹਾਂ?"

    "ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਨੀਲ, ਤੂੰ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਆਦਮੀ ਹੈਂ।"

    "ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਆਦਮੀ ਦੀ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹਾਂ ਵੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ।" ਉਹ ਨੇ ਇਕ ਲੰਮੀ ਉਬਾਸੀ ਲਈ।

    "ਤੈਨੂੰ ਨੀਂਦ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਚਿਰ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਸੀਟ ਤੇ ਸਿਰ ਟਿਕਾ ਕੇ ਸੌਂ ਜਾ। ਹੋਸਟਲ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਅਸੀਂ ਤੈਨੂੰ ਜਗਾ ਦੇਵਾਂਗੇ।"

     "ਚੰਗਾ!" ਉਹਨੇ ਇੰਨਾ ਹੀ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਢੋਅ ਲਾ ਕੇ ਪੈ ਗਿਆ। 

     ਹੋਸਟਲ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਨੇ ਕਾਰ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। ਉਹ ਉੱਠ ਕੇ ਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਤੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ- "ਅੱਛਾ ਖਲਨਾਇਕ ਭਾਈ, ਫਿਰ ਮਿਲਾਂਗੇ।" ਇਸ ਤੇ ਅੰਜਲੀ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਾ ਆ ਗਿਆ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਜਾਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਕਦਮ ਵਧਾਏ ਤਾਂ ਉਹ ਲੜਖੜਾ ਕੇ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗਿਆ। ਨੇੜੇ ਹੀ ਅੰਜਲੀ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਉਹਨੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਕੇ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਲੱਗੀ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਤੋਂ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਆਇਆ। ਉਹਨੇ ਕਿਹਾ- "ਮੈਂ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਹਾਂ, ਇਹਦਾ ਰੂਮਮੇਟ। ਮੈਂ ਇਹਨੂੰ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਵਾਂਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਨਿਸ਼ਚਿੰਤ ਰਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਇਹਨੂੰ ਛੱਡ ਜਾਓ।" ਤਾਂ ਅੰਜਲੀ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਗਏ।

      ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਕੇ ਹੋਸਟਲ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਿਆ। ਉਹਨੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਨੀਲਕਾਂਤ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ- "ਕੌਣ ਸੀ ਇਹ?" ਇਸ ਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਚਲਦਾ-ਚਲਦਾ ਰੁਕ ਗਿਆ। ਉਹਨੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਘੂਰ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਚੀਕਿਆ- "ਓਏ, ਉਹਦੇ ਵੱਲ ਅੱਖ ਚੁੱਕ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਵੇਖੀਂ।"

     "ਠੀਕ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਵੇਖਾਂਗਾ। ਤੂੰ ਚੱਲ।" ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਕੇ ਲਗਪਗ ਉਹਨੂੰ ਘੜੀਸਦਾ ਹੋਇਆ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ।

****

     ਸਵੇਰੇ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਲੇਟ ਉੱਠੇ। ਸੂਰਜ ਕਾਫੀ ਚੜ੍ਹ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਖਿੜਕੀ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। 

      ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਨੂੰ ਕਿਹਾ- "ਯਾਰ ਉੱਠਣ ਵਿੱਚ ਬੜੀ ਦੇਰ ਹੋ ਗਈ।"

     "ਦੇਰ ਤਾਂ ਹੋਣੀ ਹੀ ਸੀ। ਤੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਾ ਆਪ ਸੁੱਤਾ ਨਾ ਸੌਣ ਦਿੱਤਾ।"

      "ਕੀ ਕੀਤਾ ਮੈਂ?"

      "ਹੁਣ ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ, ਤੂੰ ਕੀ ਕੀਤਾ। ਉਲਟੀ ਤੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜੀਹਨੂੰ ਮੈਂ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ। ਕਿਸੇ 'ਖਲਨਾਇਕ ਦੇ ਬੱਚੇ' ਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢਦਾ ਰਿਹਾ। ਲਗਾਤਾਰ ਬੁੜਬੁੜਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਮੈਂ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਸੌਂਦਾ।"

     "ਸੌਰੀ ਯਾਰ, ਗਲਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਚੱਲ ਨ੍ਹਾ-ਧੋ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾ।"  

     ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਮੈੱਸ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਨਾਸ਼ਤੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈੱਸ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ- "ਚੱਲ ਕੰਟੀਨ ਚਲਦੇ ਹਾਂ।"

     ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਰਖਤ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠਾ ਰਾਮਲਾਲ ਦਿਸਿਆ। ਰਾਮਲਾਲ ਕੋਈ ਅਠਾਰਾਂ-ਵੀਹ ਸਾਲ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈੱਸ ਵਿੱਚ ਵੇਟਰ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਾਰੇ ਪੱਥਰ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖ ਕੇ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਕੋਲ ਗਏ ਤਾਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਉਹਦੇ ਰੋਣਹਾਕੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਵਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਕੀ ਹੋਇਆ ਰਾਮਲਾਲ?"

     ਇੰਨਾ ਪੁੱਛਦਿਆਂ ਹੀ ਜਿਵੇਂ ਰਾਮਲਾਲ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੇ ਬੱਦਲ ਫਟ ਗਏ ਅਤੇ ਹੰਝ ਬਰਸਾਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਏ। ਉਹ ਉੱਚੀ-

ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। 

    ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਰਾਮਲਾਲ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪੁਚਕਾਰ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਕੀ ਹੋਇਆ ਰਾਮਲਾਲ, ਕੁਝ ਦੱਸ ਤਾਂ ਸਹੀ!"

     ਰਾਮਲਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਗਲੇ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ- "ਉਹ ਉਹਨੂੰ ਲੈ ਗਿਆ।"  

    "ਕੌਣ ਲੈ ਗਿਆ, ਕੀ ਲੈ ਗਿਆ?"

    "ਕਨ੍ਹੱਈਆ ਰਤਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਾਈਕਲ ਤੇ ਬਿਠਾ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ।"

    "ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ?"

    "ਮੈਂ ਰਤਨਾ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸਾਂ ਪਰ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸਾਈਕਲ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਨ੍ਹੱਈਆ ਜਿੱਤ ਗਿਆ।" ਇਸ ਤੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਹਾਸਾ ਪਏ। 

    ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਰਤਨਾ ਇੱਕ ਮਾਲੀ ਦੀ ਕੁੜੀ ਸੀ, ਜੋ ਮੈੱਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਲਈ ਘਾਹ ਲੈਣ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਕਨ੍ਹੱਈਆ ਵੀ ਮੈੱਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।

    ਉਦੋਂ ਹੀ ਰਾਮਲਾਲ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ- "ਸਾਬ ਜੀ, ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਈਕਲ ਉਧਾਰ ਦਿਵਾ ਦਿਓ। ਮੈਂ ਤਨਖ਼ਾਹ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਲਵਾਂਗਾ।"

    ਉਹਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਅਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਫਿਰ ਹੱਸ ਪਏ। ਪਿੱਛੋਂ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦਿੱਤੀ- "ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਸਾਈਕਲ ਦਿਵਾ ਦੇਵਾਂਗਾ।" ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੋਵੇਂ ਕਨਟੀਨ ਵੱਲ ਵਧ ਗਏ।  

****

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਅੰਜਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਦਿਨ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਅੰਜਲੀ ਲਈ ਉਹ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਉੱਠਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਕੋਲ ਲੱਗੇ ਪੀਸੀਓ ਤੱਕ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਟੈਲੀਫੋਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਕਾ ਪਾ ਕੇ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਅੰਜਲੀ ਦੇ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦਾ ਨੰਬਰ ਡਾਇਲ ਕਰਕੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਘੰਟੀ ਵਜਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਫੋਨ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਕੁਝ ਚਿਰ ਪਿੱਛੋਂ ਫਿਰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਅੰਜਲੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ। ਅੰਜਲੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਸਕਾਨ ਆ ਗਈ। ਜਿਵੇਂ ਸੁੱਕਿਆ ਤਣਾ ਬਰਸਾਤ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਪੈਂਦਿਆਂ ਹੀ ਹਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫੋਨ ਤੇ ਤੈਅ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅੰਜਲੀ ਬਾਰਾਂ ਵਜੇ ਸੈਂਟਰਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਵੇਗੀ। ਘਰੋਂ ਟਿਫਨ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਲੰਚ ਦੋਵੇਂ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨਗੇ।

     ਨੀਲਕਾਂਤ ਸੈਂਟਰਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ। ਸਾਢੇ ਬਾਰਾਂ ਵੱਜ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਅੰਜਲੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਉੱਠਣ ਲੱਗਿਆ, ਉਦੋਂ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਤੋਂ ਅੰਜਲੀ ਆਉਂਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਰੌਣਕ ਆ ਗਈ। ਅੰਜਲੀ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਗਈ। ਉਹਦੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਨੀਲਕਾਂਤ ਬੋਲਿਆ- "ਅੱਜ ਤੇਰੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ-ਕਰਦੇ ਮੈਂ ਅਜੀਬ ਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸਾਂ।"

     "ਕੀ?"

     "ਬੁਰਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨੇਗੀ?"

     "ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਬੁਰਾ ਮੰਨ ਸਕਦੀ ਹਾਂ?"

     "ਮੈਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸ਼ਾਦੀ ਦਾ ਕਾਰਡ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ?"

     ਇਸ ਤੇ ਅੰਜਲੀ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹੱਸੀ। ਫਿਰ ਕਿਹਾ- "ਸ਼ਾਦੀ ਦੀ ਹੁਣੇ ਕੀ ਕਾਹਲੀ ਹੈ?"

    "ਹਾਂ, ਕਾਹਲੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਮੈਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸਾਂ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸ਼ਾਦੀ ਦਾ ਕਾਰਡ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਵੇਂ ਲੋਕ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਛਪਵਾਉਂਦੇ ਹਨ।"

    "ਓ ਬਈ, ਇਹ ਸਭ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਸ਼ਾਦੀ ਦੀ ਤਰੀਕ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰ ਲਈ?" 

    "ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ, ਅਜੇ ਤਰੀਕ-ਤਰੂਕ ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਤਾਂ ਬਸ ਐਵੇਂ ਹੀ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਫਤੂਰ ਆ ਗਿਆ ਸੀ।"

    "ਤਾਂ ਛੱਡ ਫਿਰ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੇਖਾਂਗੇ।"

    ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਘੂਰ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਖਿੜਖਿੜਾ ਕੇ ਹੱਸ ਪਈ। ਕਿਹਾ- "ਕੀ ਅੱਜ ਹੀ ਸ਼ਾਦੀ ਕਰਨੀ ਹੈ?"

   "ਓ ਬਈ, ਸ਼ਾਦੀ ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਜੇ ਤਾਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਾਂ।"

   "ਤੈਨੂੰ ਅੱਜ ਅਚਾਨਕ ਇਹ ਸ਼ਾਦੀ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਸੁੱਝੀ?"

   "ਯਾਰ, ਸ਼ਾਦੀ ਤਾਂ ਕਰਨੀ ਹੀ ਹੈ ਨਾ! ਅੱਜ ਐਵੇਂ ਹੀ ਕਾਰਡ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦਾ ਆਈਡੀਆ ਦਿਲ ਵਿਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ।"

   "ਹੁਣ ਸ਼ਾਦੀ-ਸ਼ੂਦੀ ਛੱਡ। ਚੱਲ, ਲੰਚ ਕਰਦੇ ਆਂ। ਤੈਨੂੰ ਗੁਆਰੇ ਦੀਆਂ ਫਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹਨ ਨਾ! ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਈ ਆਂ।"

    ਦੋਵੇਂ ਸੈਂਟਰਲ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਤੋਂ ਉੱਠ ਕੇ ਉਸੇ ਪਿੱਪਲ ਦੇ ਰੁੱਖ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਅਕਸਰ ਮਿਲਦੇ ਸਨ। ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਹੀ ਕਿਹਾ- "ਅੰਜਲੀ, ਤੈਨੂੰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਦੱਸਾਂ! ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ ਹਾਂ। ਇਹ ਛਾਂ ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਪੱਲੇ ਦੀ ਛਾਂ ਵਰਗੀ ਸੀਤਲ ਅਤੇ ਨਰਮ ਲਗਦੀ ਹੈ।" 

****

      ਨੀਲਕਾਂਤ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੁਪਹਿਰੇ ਜਦੋਂ ਹੋਸਟਲ ਮੁੜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹਦੇ ਕਦਮ ਪਿੱਪਲ ਦੇ ਰੁੱਖ ਵੱਲ ਵਧ ਗਏ। ਰੁੱਖ ਦੇ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਉਹਦੀ ਪੈਰ ਰੁਕ ਗਏ। ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਅੰਜਲੀ ਅਤੇ ਰੂਪੇਸ਼ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਕਈ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਮਾਰੀਆਂ, ਪਰ ਉਹ ਰੁਕਿਆ ਨਹੀਂ। ਉਹ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਬੁਲਾਉਂਦੀ ਰਹੀ- "ਓ ਨੀਲ, ਸੁਣ ਤਾਂ ਸਹੀ। ਏਧਰ ਤਾਂ ਆ।" ਪਰ ਉਹ ਅਣਸੁਣੀ ਕਰ ਗਿਆ। ਉਹ ਸਿੱਧਾ ਆਪਣੇ ਹੋਸਟਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਪਲੰਘ ਤੇ ਮੂਧੇ ਮੂੰਹ ਡਿੱਗ ਪਿਆ। ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਹੰਝੂਆਂ ਦੀ ਧਾਰਾ ਵਹਿ ਨਿਕਲੀ। ਸਿਰਹਾਣਾ ਭਿੱਜ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਕੁਝ ਚਿਰ ਉਹ ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਆ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਉੱਠਿਆ ਜਦੋਂ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਆਇਆ।

     ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦਾ ਰੋਣਹਾਕਾ ਚਿਹਰਾ ਵੇਖਦੇ ਹੀ ਬੋਲਿਆ- "ਕੀ ਹੋਇਆ, ਮੇਰੇ ਭਰਾ?"

    "ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਯਾਰ!" ਨੀਲਕਾਂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਕਿੱਸਾ ਸੁਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਡਾਂਟਿਆ- "ਰੁਪੇਸ਼ ਅੰਜਲੀ ਦਾ ਕਲਾਸ-ਫੈਲੋ ਹੈ। ਉਹਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਕਿਤੇ ਵੀ ਉੱਠ-ਬੈਠ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹਨੇ ਬੁਲਾਇਆ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ‌। ਪਰ ਦਿੱਕਤ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਪੜ੍ਹ-ਲਿਖ ਜਾਈਏ, ਪਰ ਇਹ ਖੁੱਲ੍ਹਾਪਣ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਤੂੰ ਕੀ ਉਹਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖੇਂਗਾ, ਜੋ ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਠੇਗੀ-ਬੈਠੇਗੀ ਵੀ ਨਹੀਂ?"

    ਨੀਲਕਾਂਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲਿਆ। ਉਹ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਗਿਆ। ਉਹਨੂੰ ਅੰਜਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮੀ- ਕਹਾਣੀ ਵਰਗਾ ਲੱਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਲਨਾਇਕ ਦਾ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਉਹਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਵੀ ਇਕ ਖਲਨਾਇਕ ਆ ਕੇ ਟਪਕ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਖਿਆਲ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹਨੇ ਫਿਰ ਖ਼ੁਦ ਦਿਲ ਹੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦਿੱਤੀ- ਖਲਨਾਇਕ ਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਖਲਨਾਇਕ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਅਮੀਰ ਹੋਵੇ, ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਨਾਇਕ ਦੀ ਹੀ ਜਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਉਹਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਤੇ ਮੱਲ੍ਹਮ ਲਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਹਿਜ ਹੋਣ ਲੱਗਿਆ।

***

      ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਨੀਲਕਾਂਤ ਦਾ ਅੰਜਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲਣਾ-ਜੁਲਣਾ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਕਾਹਲੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਬੋਲੀ- "ਮੇਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਲਾਸ ਹੈ। ਅਟੈਂਡ ਕਰਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹਾਂ।" ਉਸ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਉਹ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਹਦੇ ਲਈ ਉਹ ਕਲਾਸ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੰਦੀ ਸੀ। ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਬੱਦਲ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗੇ।